zo. 19 jun. 2022

Nationale Archeologiedag 2022

Zondag 19 juni Geschiedenis

Tijdens de Nationale Archeologiedag (19 juni 2022) staat op Schokland de archeologie van het Zuiderzeegebied centraal. Maritiem archeoloog Yftinus van Popta geeft twee lezingen in de Museumkerk over verdronken dorpen en verdwenen land in de Zuiderzee. Daarnaast zijn er verschillende demonstraties en workshops, zoals leer- en vuursteenbewerking, voor jong en oud. De vereniging van Flevolandse amateurarcheologen, AWN Flevoland zijn met een stand vertegenwoordigd.

Verdronken dorpen en verdwenen land

Lezing door Dr. Y. (Yftinus) T. van Popta, om 13.30 uur en om 15.30 uur in de Museumkerk

Nederland is een waar waterland: al eeuwenlang zijn landschap en bewoners verbonden met het water, soms liefdevol, soms vol van angst en vaak met ontzag. Dit komt ook terug in het thema van deze lezing: laatmiddeleeuwse stormvloeden van de Zuiderzee zorgden enerzijds voor het verlies van land en nederzettingen in het hart van Nederland, maar creëerden anderzijds nieuwe maritieme handelsroutes die op termijn voor welvaart en voorspoed zouden zorgen.

De Noordoostpolder in de middeleeuwen. Afbeelding: Y. van Popta.

Deze lezing volgt de uitkomsten van Van Popta’s promotieonderzoek waarin het reconstrueren van het landschap en bewoning in het noordoostelijke deel van de Zuiderzee (de huidige Noordoostpolder) tussen circa 1100 en 1400 n. Chr. centraal staat. Op een interdisciplinaire en ruimtelijke manier wordt het laatmiddeleeuwse gedaante van de Noordoostpolder voor het eerst zichtbaar gemaakt.

Botmateriaal van verdronken dorp Veenhuizen. Afbeelding: Y. van Popta.

Tijdens de lezing zal worden aangetoond dat in minder dan 500 jaar het onderzoeksgebied transformeerde van een onontgonnen en onbewoond veengebied naar open zee, waarbij nagenoeg alle resten van tussentijdse ontginning, landbewerking en bewoning werden opgeruimd. Aan de veranderingen in het landschap stonden zowel natuurlijke als culturele factoren ten grondslag: stormen als natuurlijke factor, terwijl de daaruit voortgekomen vloeden het gevolg waren van menselijk ingrijpen in het landschap (ontginning en landbewerking). Laatmiddeleeuwse archeologische resten (aardewerk, baksteen, dierlijk botmateriaal) in de Noordoostpolder zijn feitelijk de laatste overblijfselen van deze sterk dynamische regio waarin boeren, handelaren, heren en uiteindelijk ook vissers leerden omgaan met het water.

Het Stenen Tijdperk

Kom langs in de prehistorie! Kom ruiken wat de pot schaft, vraag wat je altijd al wilde weten over de steentijd en maak met stenen werktuigen je eigen armband of hanger van boombast, bot en steen (inderdaad, dat duurt wel even, neem je geduld mee). Dorothee (www.prae.biz) en Diederik (www.het-stenen-tijdperk.nl) vertellen over het leven van toen en demonstreren een paar technieken die de mensen vroeger gebruikten om het leven nog fijner en mooier te maken.

AWN Flevoland

Ben jij nieuwsgierig naar het verhaal onder de grond, wil je weten wat er in jouw regio gevonden is, en waar en hoe opgravingen plaatsvinden? Of wil je zelf meehelpen en opgravingsmateriaal door je handen laten gaan en onderzoeken om zo de geschiedenis helpen te ontrafelen? AWN – Vereniging van Vrijwilligers in de Archeologie – afdeling Flevoland is tijdens de Nationale Archeologiedag aanwezig met een informatiestand.

Armbanden maken tijdens de Nationale Archeologiedag 20219.

Erik de Buidelaer

Erik de Buidelaer laat zien hoe een ambachtsman vroeger met leer bewerken zijn brood verdiende.

Museum Schokland

Tijdens de Nationale Archeologiedag geldt de normale toegangsprijs voor het museum. Reserveer eenvoudig een ticket online. De lezingen van Yftinus van Popta vinden plaats om 13.30 en 15.30 uur, en zijn toegankelijk op vertoon van je museumticket.