ma. 08 feb. 2021

Museum Schokland brengt vroege polderbewoner tot leven

In 1990 werd bij Schokland een compleet prehistorisch grafveld opgegraven. De begraafplaats telde 20 personen met een gedateerde ouderdom van 4.600 jaar. In één van de graven werden de resten gevonden van een vrouw van ongeveer 30 jaar. Haar schedel is zeer goed bewaard gebleven en bevindt zich in de expositie van Museum Schokland. Aan de hand van een professionele gezichtsreconstructie brengt Museum Schokland deze vroege polderbewoner tot leven. Op deze manier wordt de bijzondere geschiedenis van het gebied van de Noordoostpolder tijdens de prehistorie tastbaar gemaakt. Begin deze zomer wordt de gezichtsreconstructie onthuld. De schedel is in bruikleen van PDBF/Batavialand, welke toestemming heeft gegeven voor het onderzoek en reconstructie.

Overzicht van het opgravingsterrein P14. Foto: Wies Kreukniet, 1990.

Het project zal enige tijd in beslag nemen en kent een aantal productiefasen. De schedel is zeer kwetsbaar en mag zo weinig worden aangeraakt. In januari heeft het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) een aantal CT-scans van de schedel gemaakt. Paleokunstenaar Remie Bakker, die internationale bekendheid geniet vanwege zijn prachtige, levensgrote modellen van prehistorische dieren en vanwege zijn kundige gezichtsreconstructies, is gevraagd op basis van deze schedel een levensechte gezichtsreconstructie te maken. Aan de hand van een 3D-print zal Bakker het gezicht van de vrouw zo realistisch mogelijk modelleren.

Archeologische waarden van Schokland
Het belang van dit project spreekt uit de educatieve en wetenschappelijke waarden van de te verschijnen gezichtsreconstructie. Het onderschrijft de archeologische waarde van Schokland en omgeving, waarmee het gebied in 1995 als eerste plaats in Nederland Unesco Werelderfgoed werd. Aan de hand van de gezichtsreconstructie wordt de vroege geschiedenis van het gebied, dat we thans kennen als de Noordoostpolder, tastbaar: het vertelt het verhaal over het leven van de prehistorische mens in de voormalige rivierendelta’s.

Tekening van de grafkuil. Bron: I.P.P. Amsterdam / T.J. ten Anscher, Leven met de Vecht: Schokland-P14 en de Noordoostpolder in het neolithicum en de bronstijd. (Amsterdam: T.J. ten Anscher, 2012), p. 331.

Tijdens het proces zullen regelmatig updates worden gegeven. Via de website museumschokland.nl en social media worden geïnteresseerden bediend met informatie over de achtergrond van het proces. De onthulling van de gezichtsreconstructie staat gepland tijdens de Archeologiedagen in juni 2021.

Het Noordoostpoldergebied tijdens de prehistorie
Het huidige Noordoostpoldergebied was 4.600 jaar geleden een waterrijk landschap doorsneden door rivieren, waaronder de huidige Overijsselse Vecht, die toen langs Schokland stroomde. De rivier zorgde voor vis, waterwild en vers drinkwater en de bewoners leefden op hoger gelegen rivierduinen. De vrouw werd begraven op een soort draagbaar van eikenhouten stammetjes in een soort hurkhouding, die zeer kenmerkend is voor deze prehistorische periode. In haar graf kreeg de jonge vrouw een aardewerken beker als bijgift mee. De vrouw was ongeveer 1,65 meter lang en lag begraven in een zogeheten enkelgraf.

De beker die als grafgift aan de overledene werd meegegeven. Bron: Provinciaal Depot.

Voor meer informatie over de gezichtsreconstructie kun je contact opnemen met Henk Kloosterman, conservator: h.kloosterman@museumschokland.nl, of Bas Visscher, marketing & pr: b.visscher@museumschokland.nl.